The Public in Speaking

Onze trainer Bart van der Velpen kijkt vanuit ander perspectief  als het gaat om spreken in het openbaar. ‘Zelden wordt gekeken naar het publiek. Wat is haar rol hierin? Is het publiek niet bang of gespannen?’

Je staat als spreker niet alleen

Bij spreken in het openbaar wordt vaak gekeken naar de spreker. Is hij gespannen? Komt haar verhaal goed over? Zelden wordt gekeken naar het publiek. Wat is haar rol hierin? Is het publiek niet te gespannen aan het luisteren? Kan zij niet ook een black-out krijgen?

Public speaking is een samenspel tussen de spreker en het publiek. Allebei hebben zij hun aandeel in een succesvol optreden. Het kan jou helpen als spreker, als je het publiek leert kennen. Niet de verschillende individuen in de zaal, maar het geheel. Het publiek als één wezen. Bovendien maakt het je naast een betere spreker een leuker publiek.

Het publiek als één wezen

Als je het woord neemt voor een groep dan is het logisch dat je oog hebt voor de verschillende individuen in de ruimte. Misschien niet allemaal, maar in ieder geval  degenen die niet zitten op te letten, of geen interesse hebben. Of juist de mensen die je kent of belangrijk zijn voor het verhaal of succes. “Hoe kijkt mijn baas? Volgens mij moet ze lachen!” Je staat echter niet voor allemaal losse individuen, je staat voor één publiek. Dit publiek kun je zien en benaderen als één groot wezen met heel veel ogen. Haar wil je verleiden en veroveren. En dit wezen heeft andere omgangsvormen dan een individu. Zij is ook gespannen voordat je begint. Goed om te weten als je voor haar staat. Handig om haar te leren kennen. Daarnaast is het goed om te weten hoe jij je als onderdeel van een publiek gedraagt, dat zorgt voor empathie met het publieke wezen.

Het publiek wezen:

1. Zit onder de spreker
2. Draagt de spreker
3. Is groter dan de spreker

1.Het wezen zit onder de spreker

In veel gevallen geldt: de spreker staat, het publiek zit. Soms wordt dit verschil uitvergroot door een podium. De spreker staat dan letterlijk hoger dan het publiek. Maar zelfs als de spreker fysiek op gelijke hoogte staat of zit, neemt hij of zij een ‘hogere’ positie in. De spreker spreekt immers, waar het publiek luistert – of hopelijk veelal stil is. Dit geeft een verschil in autoriteit aan. Het publiek ontvangt en de spreker bepaalt als spreker wat zij hoort. Voor veel sprekers is dit een spannend gegeven dat zij het liefst weg willen poetsen. Zij voelen zich gelijk aan de luisteraars. Herkenbaar? Weet dan dat je als persoon gelijk bent aan de verschillende individuen, maar niet als spreker, op het moment dat je op het podium staat. Dan worden de verschillende mensen waar jij gelijk aan bent tot een publiek, waar jij boven staat. Het publieke wezen vindt dit fijn en heeft voor deze verhouding ingetekend. Zij wil dat de spreker de leiding neemt en dat zij lekker kan volgen.

Tip voor jou als onderdeel van het publiek

Als je naar een spreker luistert, word je een onderdeel van een publiek. Dit betekent dat jij het over het algemeen fijn vindt dat de spreker de leiding neemt en zich letterlijk en figuurlijk boven jou stelt. Dit is waar je voor betaald hebt en tijd en aandacht in investeert. Gedraag je niet teveel als individu, door veel zaken persoonlijk te nemen en uit die hoedanigheid te gaan reageren. Dompel je onder in het grotere geheel.

2. Het wezen draagt de spreker

Het publiek staat aan de kant van de spreker. Het is een grotere dragende kracht die niets anders wil dan jouw succes. De harde uitleg: anders is het voor het publiek zonde van haar tijd en aandacht. De lievere verklaring: mensen weten wat het is om daar te staan, en gunnen een soortgenoot het beste. Beide zorgen ervoor dat het publiek het beste met de spreker voorheeft. Maar wat is dan een ‘tough crowd’? Meestal is dit een publiek dat om wat voor reden dan ook niet één is en met teveel eigen agenda’s in de zaal zit. De afzonderlijke mensen zijn dan niet gekomen om zich te laten inspireren, leren of te laten vermaken. Nee, ze zijn gekomen om iets te brengen, zoals  frustratie of eigen gewin, of om zichzelf luid (en soms beschonken) te laten horen. In zo’n geval is het goed om te beseffen dat je niet spreekt voor een publiek maar voor losse individuen.

Tip voor jou als onderdeel van het publiek

Heb je de neiging om tijdens een speech of optreden te interveniëren, tel dan eerst tot 10 en onderzoek vanuit welke intentie je dit doet. Is het helpend voor de spreker? Voor zijn of haar optreden en verhaal? Zo niet, dan is de vraag of jouw interventie op dat moment dienend is.

3. Het wezen is groter dan de spreker

Het publiek bestaat (hopelijk) uit meer mensen dan de spreker. Het is daarmee groter. Dit versterkt vaak het spannende deel van het spreken in het openbaar. Doordat het groter is, kun je er vanuit gaan dat het nooit lukt om het publiek in zijn geheel te controleren. Om contact te hebben met alle ogen van het wezen. Een deel van je optreden vaart daarmee op intuïtie en jouw staat van zijn in het hier en nu. Het publiek is groter en versterkt daarmee al je communicatie. Elke grap kan resulteren in een daverend gelach, maar ook in een oorverdovende stilte. Een gewaagde opmerking sorteert bij een publiek een extremer effect dan bij een individu. Dit kan je als spreker verlammen, maar je kunt dit ook in je voordeel gebruiken.

Tip voor jou als onderdeel van het publiek

Wees je bewust van de versterkende kracht van jou als publiek. Lekker lachen of huilen dus, en je laten meevoeren op de spanning van het verhaal. Het helpt de spreker, maar ook jezelf om de ervaring groter te maken en de informatie beter tot je te nemen.

Je staat als spreker niet alleen

Het kan je helpen als spreker als je weet hoe je als onderdeel van een publiek gedraagt. Dan weet je hoe je met plezier en ontspanning boven iemand staat, je laat dragen en geniet van het feit dat je kleiner bent. Het publiek versterkt je en geeft je vleugels!