Spreken voor publiek? Adem in – adem uit!

Julika Marijn
20 jul 2015

Laatst zat ik in de zaal bij een lezing van een talentvolle schrijfster met een boeiend verhaal. Ze stak van wal en bleef vervolgens aan één stuk door vertellen, alsof ze vanaf de eerste minuut het gevoel had tijd tekort te komen. Gevolg: haar ademhaling schoot omhoog en ze raakte totaal buiten adem. Het zag er aandoenlijk uit en tegelijk maakte het mij als luisteraar ook onrustig. Neem even een pauze en adem even rustig in en uit, dacht ik steeds, terwijl ik zelf oplette wel rustig te blijven ademen.

Bij stress en spanning gaat onze ademhaling vanzelf omhoog. Sprekers hebben door stress dan ook vaak een hoge adem. Deze hoge oppervlakkige ademhaling voelt niet relaxt en dat is het dus ook niet voor het publiek. Sinds 2001 geef ik training over ademhaling (The Art of Breathing genaamd) en het fascineert me iedere keer weer wat een krachtig instrument onze adem is. En…het is een gratis instrument, want de adem hebben we altijd bij ons.

Je adem is dus een zeer krachtig instrument. Bijvoorbeeld om je aanwezigheid, je ‘presence’ te voelen. Niet onbelangrijk als je op een podium staat en impact wilt maken.

De eerste stap is dan ook: word je vaker bewust van je adem. Oefen in het dagelijks leven regelmatig zodat het een tweede natuur is wanneer je moet spreken.

Oefen bijvoorbeeld bij het wakker worden, onder de douche, in de auto, tijdens het koken, etc. Wanneer je je aandacht richt op je adem, kom je vanzelf in het NU. En dat is sowieso de plek waar je wil zijn J

Behalve dat de adem ons naar het NU brengt, is de adem verbonden met onze geest en met onze emoties. Is het je wel eens opgevallen dat wanneer we bijvoorbeeld boos, verdrietig of gespannen zijn, onze adem automatisch omhoog schiet? Als we daarentegen ontspannen zijn, zit onze adem als vanzelf laag. Kijk eens naar kleine kinderen die slapen, dan zie je die buikjes op en neer bewegen (trouwens, niet dat de lucht daadwerkelijk in je buik komt; de longen zetten bij de inademing uit waardoor het middenrif naar beneden zakt en daardoor komt je buik ook naar voren).

Nu is de connectie tussen geest en adem gelukkig een tweebaansweg. De emoties beïnvloeden niet alleen de adem, je adem kan ook je emoties beïnvloeden. Dat is goed nieuws voor als je bijvoorbeeld enorm gespannen bent voor je speech. Door je adem omlaag en rustig te krijgen, word je geest vanzelf kalmer. Probeer het maar eens uit. Hoe krijg je een lage adem? Leg je handen op je buik en adem eerst eens helemaal uit. Stel je vervolgens bij de inademing voor, dat je aan een lievelingsbloem ruikt. Neem zo een paar ademhalingen. Je ademt hierdoor vanzelf dieper en rustiger in.

Zorg dus dat je, voordat je het podium op stapt, connectie hebt gemaakt met je adem en dat je adem laag zit. Dan ben je in ieder geval goed begonnen. Neem tijdens je speech vooral ook tijd om je adem weer even te voelen. Dat kan heel makkelijk wanneer je een pauze neemt. Regelmatig een pauze nemen werkt heel sterk in een speech en heeft veel effecten. Het geeft autoriteit, versterkt je aanwezigheid, het brengt accenten aan in je verhaal en je geeft je publiek even de kans om de informatie van je verhaal te verwerken. Grote kans ook dat door jouw lage adem het publiek ook wat meer ontspannen gaat ademen. Want je publiek verbindt zich met jou en onbewust gaan ze tijdens je verhaal met je meeademen.

Hoe is het nu met je adem? 🙂

Julika is sprekerscoach en (hoofdtrainer) van de opleiding Spreken met Impact. Tijdens de opleiding wordt vaak aandacht besteed aan ademhaling en leer je technieken om je ademhaling goed te gebruiken tijdens spreken. Interesse in de opleiding Spreken met Impact? Lees hier meer informatie of kom kennismaken tijdens de workshop Spreken met Impact.