Barbara Putman Cramer: Stembediening

Dr. Woe
08 aug 2013

“Iedereen kan alle klanken maken met z’n stem”. Zo start stemcoach Eva Wilms haar training voor de complete groep op het Great Communicators kantoor. Deze stelling landt natuurlijk bij iedereen anders. Voor mij is het zingen van Vader Jakob al onmogelijk, dus voelt de belofte moeilijk te geloven. Toch loop ik die avond de deur uit met m’n eigen stembediening. Hoe kan dat?

Eva benadrukt tijdens deze training dat je als spreker je stem intensief gebruikt: langdurig en met verschillend volume. Het is dus bepalend voor je manier van presenteren, hoe je je stem gebruikt.

Je stem gezond houden en tegelijk optimaal benutten is een kunst. Een kunst die begint met bewustzijn. Eva gebruikt de Complete Vocal Technique (CVT), om ons dat bewustzijn bij te brengen. CVT is een zangtechniek die ervanuit gaat dat iedere stem alle klanken kan ‘produceren’. (Muzikaliteit staat hier weer los van.) Dit begint met het inzetten van ademsteun, twang en ontspannen kaken en lippen.

Ademsteun is het doseren van het luchtvolume op je stem. Om dit te oefenen sussen we “tssshhhhhhhh…”, terwijl we zo langzaam mogelijk uitademen. De een is na 10 seconden al uitgeblazen, de ander sust een minuut lang door. Ik voel warempel m’n buikspieren. Spreken is sport, dat blijkt maar weer. En sport vereist training.

Twang is het vernauwen van je stemweg, en dat voelt een beetje alsof je als een stripfiguur praat. The Nanny is de belichaming van twang. Klinkt misschien niet aantrekkelijk, tot je snapt hoe je het voor jouw stem kan gebruiken.

Als laatste leggen we onze handen op de wangen om de kaken los te schudden. De zaal vult zicht met “bllbrr-bllbrr-bllbrr” en gelach. Tussendoor luisteren we al zingend naar de verschillen in onze stem.

Met deze (en meer) kennis in de kop, gaat iedereen weer het podium op voor een kort verhaal. De luisteraars focussen op de stem. Praat iemand langzaam, of snel (tempo)? Hard, of juist zachter (volume)? En is de toon van de stem hoog, of laag (toonhoogte)? Wordt er tussendoor geademd (pauze)? Allemaal elementen die niet 1-2-3 een spreekstijl lijken te bepalen: het tegendeel is waar.

Na mijn relaas van anderhalve minuut vertelt Eva dat ik redelijk snel spreek en achterin m’n mond. Door meer voorin te spreken, genereer ik meer volume. Volume betekent in mijn geval ook meer rust. Je stem bedient je spreken. Zonder ooit een instrument gespeeld te hebben, heb ik er plots een nieuwe bij. Gelukkig wel met afstandsbediening.

Duizendpoot Barbara Putman Cramer heeft naast haar passie voor eten, hart en oog voor duurzaamheid en een druk bezochte blogsite een nieuw doel: spreken met impact. De komende 5 maanden volgen wij Barbara in haar avontuur van de opleiding Spreken met Impact.