Ruimte innemen als spreker, hoe doe je dat?

Ik herinner me het oefenen van een school uitvoering, ik moet zo’n 6 jaar geweest zijn. Het thema was JungleBook, ik mocht een aapje spelen. Met mijn staart in een touwtje om mijn middel gebonden – mijn moeder had daarvoor een flexibele pvc pijp bruin geschilderd- stond ik voor een dichte deur. Het oefenen vond plaats in de gymzaal, schoenen moest je voor de deur uittrekken. Ik was iets later, de rest was al binnen. Ik keek naar beneden en zag allemaal grote schoenen, ongetwijfeld van mensen uit groep 7 en 8. Ik keek naar die schoenen, naar mijn eigen schoenen, weer terug naar die grote schoenen, en besloot om me om te draaien en weg te lopen. Ver weg. Te eng dit alles. Mezelf begeven in een ruimte waar ik niemand kende, en ook niet wist wat ik moest verwachten, ondanks dat ik wist dat ik klauteren als een aap heel leuk vond.

 

Ik durfde het niet.
De neiging om bij nieuwe indrukken, spannende dingen en onontdekte ruimtes te vluchten is er nog steeds. Het heeft nu alleen subtielere vormen. Ik ren niet meer weg, maar doe andere dingen. Als sprekerscoach merk ik dat deze strategieën subtiel aanwezig zijn in het dagelijks leven, maar bij het spreken voor een groep veel sterker tot uiting komen.

Een vorm van het maskeren van die onzekerheid was bij mij tot een tijdje geleden bijvoorbeeld mijzelf groot maken. Letterlijk, als ik een kroeg binnenliep, mijn rug rechten, borst opblazen, en schouders naar achteren doen.

De ruimte invullen met kracht en agressie.

Dat zie ik bij sommige sprekers ook gebeuren. Heel veel woorden, drukke gebaren, maar weinig ruimte tot luisteren naar je publiek.

Een andere strategie was mezelf afzonderen, zeggen dat ik dingen alleen wilde uitzoeken. Dat ik het type “loner” was. Geboren op een eiland, en dat je nou eenmaal tot een apart persoon maakt. Terwijl eigenlijk het diepe verlangen was een mentor te hebben, fijne vriendschappen, mensen van wie ik dingen kon leren.

De ruimte buiten houden door een masker, een imago.

Als je kijkt naar spreken voor een groep zijn dit vaak de mensen die zeggen: ik hoef niet zo nodig in het middelpunt van de aandacht te staan. Laat mij maar niet presenteren, ik ben meer het type van de achtergrond. Natuurlijk, dit kan waar zijn, maar kan ook een strategie, een masker zijn om niet jezelf en je verhaal te laten zien. Ergens in me zit nog steeds dat kleine jongetje dat bang is om de deur naar de gymzaal te openen. Hoe leuk hij het ook vindt om daar een beetje te apenkooien. Te spelen, niks te hoeven bewijzen.

Steeds vaker gelukkig, doe ik wel die deur open.
Laatst ervaarde ik dat, tijdens het geven van een training Spreken Met Impact. Acht deelnemers, een fijne trainingsruimte met veel licht. Opdrachten, gezucht, gezweet, gelach, luisteren naar elkaar, leren van elkaar. Ik keek om me heen en kon me niet herinneren dat ik eerder zo ontspannen was.  Het gewoon doen. Onderzoeken. Niet om de beste te zijn. Niet om een diploma te halen. Niets van dat alles. Gewoon omdat ik er wilde zijn.

Voelen hoe ruimte innemen onbevangen en ontspannen kan zijn.

Ik besefte het, en voelde het meteen. Hoe goed dat voelt. En hoe dat gevoel verschilt van al die jaren knokken. Van het vergelijken met anderen. Van willen winnen. De hardste klootzak op het voetbalveld zijn. De grootste bek hebben. Laten zien hoe goed ik was. Van het opdoen van kennis uit angst achter te raken bij anderen. Ik zag hoe in vrijwel alles wat ik deed, mijn manier van ruimte innemen vertroebeld werd door die wedstrijdjes, die angsten, die vluchtpogingen.

In onze maatschappij kun je prima leven als je die ruimte niet ontspannen inneemt. Competitie, trainingsschema’s, challenges en spirituele kaders kunnen je een houvast geven. Sterker nog, veel organisaties, vriendengroepen, winkels, producten, nodigen je uit tot dit verkrampte gedrag: “hoor erbij”, “up or out”, “wees succesvol”, “word gelukkig”. Voor je het weet ben je in dat treintje gestapt. Maar de echte lol ontbreekt. Het is de clown die de lach op zijn gezicht geschminkt heeft, maar verlangt naar een gezicht zonder schmink. Het is de spreker die hard zijn best doet op presentaties maar verlangt om eigenlijk gewoon een keer zichzelf te zijn. Ontspannen.

Op momenten waarin ik mijn patronen doorprik, komt er rust. En grappig genoeg: ik doe dan de dingen die ik als kind al het leukst vond; buiten zijn, klauteren en samen met anderen dingen bouwen. Ik ben dus minder aan het ‘doen’. De ruimte minder op aan het vullen met laten zien hoe groot en sterk ik ben, met maskers en trucjes.

De deur van die gymzaal gewoon opendoen, om me heen kijken, en voelen: dit is wie ik ben, dit is wat ik wil, en dit is wat ik zeg.

Als sprekerscoach bij Great Communicators leer ik mensen hoe dat gaat: op een ontspannen manier ruimte innemen, en die ruimte invullen met de juiste woorden om meer impact te maken. Als leider, als mens.

Jaap Duin

 

 

Benieuwd naar meer informatie over de opleiding Spreken met Impact? Lees dan hier eens verder of neem contact met ons op. Wil je kennismaken met Great Communicators en even de sfeer komen proeven? Meld je dan aan voor onze workshop Spreken met Impact