De mens en zijn angst (en wat ie je te vertellen heeft)

Mensen komen bij ons om impact met hun verhaal te maken. In de slipstream van dit produceren komt vaak angst om de hoek kijken. Angst om voor een groep te staan, maar ook voor het achterste van je tong te laten zien. Na jaren met het thema ‘angst’ te hebben gewerkt – iets wat monsterlijke vormen kan aannemen 😉 – wil ik daar wel iets over melden: namelijk wat angst je te vertellen heeft.

How does the bastard look like?
Allereerst: hoe uit die angst zich? In dagen en weken voor een event zie ik de angsten vaak vooral in een mentale vorm. Filmpjes in het hoofd waar alles misloopt, verkrampende gedachten die niet productief zijn, maar ook de mind die op hol slaat en dan excuses bedenkt om er onderuit te komen. Ik heb vaak meegemaakt dat mensen zichzelf echt lichamelijk ziek maakten met gedachten. Eenmaal op het podium is de angst met name fysiek terug te zien. Spanning in het lijf, droge mond en klamme handjes. Ik ken veel gevallen waar mensen zich door de angst zo vervreemd voelden (het gevoel dat ze uit hun lijf gingen), dat ze zich helemaal niet meer de speech konden herinneren. Gek genoeg waren dit nog best prima speeches. Als ‘jij’ er even niet meer bent, kun je nog best op dat fijne lijf vertrouwen…

Waarom dan wel op het podium?
Dit klinkt allemaal best dramatisch… Waarom zou je in vredesnaam op dat podium klimmen en jezelf dit aandoen? Ik had zelf een best grote angst voor spreken in het openbaar. Toch koos ik er elke keer voor om het WEL te doen. Waarom? Omdat het voelde (en voelt) alsof de boodschap groter is dan ikzelf en angst als raadgever klopte voor mijn gevoel niet. Keer op keer zie ik nu bij coaches en deelnemers hoeveel vreugde het geeft om wel die angsten aan te gaan. En hoe gemakkelijk mensen er relatief gezien van af kwamen, als ze maar wilden… Drie zaken werden mij de laatste jaren duidelijk.

De eerste is misschien wel de belangrijkste: waar angst is, is een groot verlangen. Als het niet belangrijk voor je was, zou je geen angst voelen. Dus hoe groter de angst, hoe dichter je eigenlijk bij je verlangen komt. En hoe goed nieuws is dat? De mensen die ik tegen ben gekomen met de grootste angsten, werden in sommige gevallen echt hele goede sprekers. Omdat hun verlangen zo groot is om te delen en hun drive om te willen leren ook.

Ten tweede: beginnende sprekers verlammen onder angst, ervaren sprekers transformeren hem. Of je nu twee of dertig jaar in het vak zit, een zekere mate van spanning blijft. Ik sprak een hele goede internationale spreker en die vertelde me dat hij zich zorgen maakt als er geen spanning is. Hij zag spanning/angst als energie, energie om zijn publiek te bereiken. Die energie kan naar binnen slaan en je gek maken, maar je kunt hem ook focussen als een kracht om iets over te brengen. Het is als een dolle stier die je voor je kunt laten werken of tegen je… The choice is yours.

Wanneer je je niet meer laat verlammen door angst en hem kan zien als een dolle stier die je kan temmen, kun je ermee spelen! Spanning houdt je scherp is de derde les. Een gezonde spanning is helemaal zo gek nog niet. Het vertelt je dat je niet kunt verslappen. Steeds ervoor blijven zorgen dat je inhoud up to date is, de vorm van de presentatie, maar ook jij! Public Speaking is niet alleen heel hard werken, maar ook heel goed voor jezelf zorgen. Goed slapen, goed eten, rustige geest, juiste kleding, het hoort er allemaal bij.

Last but not least wil ik afsluiten met Zoë. Zoë is negen jaar en stond vorige week op het podium om te spreken voor vierhonderd mensen. De kinderen waren in twee maanden opgeleid om dit te kunnen doen. Ze had een prachtig verhaal over ‘alles maar te moeten kunnen in het leven van een negenjarige’. Ze was de eerste van de dag, liep op, keek de burgemeester aan op de eerste rij en barstte van de spanning in huilen uit. Ze liep direct weer af. Ik stond backstage en ving haar op toen ze tegen me zei: “straks proberen we het gewoon weer.” De tweede spreker ging op en Zoë als derde en zonder blikken of blozen deed ze haar verhaal.

Ik wens jullie de moed en dapperheid van Zoë toe om je angsten te transformeren en soms niet al te serieus te nemen.

Joni is één van de hoofdtrainers van de opleiding Spreken met Impact en geeft verschillende trainingen en workshops. Wil je een keer kennismaken met haar werkwijze? Kom dan eens naar een workshop Spreken met Impact!